Sembelit Kanak-Kanak: Punca, Simptom dan Cara Merawat

Artikel ini bincang tentang sembelit kanak-kanak termasuk:

• Punca sembelit kanak-kanak
• Simptom sembelit kanak-kanak
• Cara merawat sembelit kanak-kanak

Jom kita mula!

Apakah punca sembelit kanak-kanak?

Sembelit kanak-kanak adalah isu gastrousus biasa yang boleh memberi kesan yang ketara kepada kesejahteraan dan kualiti hidup kanak-kanak. Memahami punca sembelit pada kanak-kanak adalah penting untuk kedua-dua ibu bapa dan pakar penjagaan kesihatan untuk mengurus dan mencegah keadaan ini dengan berkesan. 

Pada kebiasaannya, sembelit kanak-kanak bukan masalah kesihatan yang serius tetapi sembelit kronik boleh menyebabkan ketidakselesaan, kesakitan dan juga masalah tingkah laku pada kanak-kanak. Memahami punca sembelit kanak-kanak adalah langkah pertama untuk mengurus dan mencegah sembelit kanak-kanak.

Perubahan dalam diet

Perubahan dalam diet boleh menyebabkan sembelit kanak-kanak berlaku terutamanya apabila mereka mengambil lebih sedikit makanan kaya serat, seperti buah-buahan, sayur-sayuran dan bijirin penuh.

Pengurangan serat makanan boleh menjadikan najis lebih keras dan kering, dan melambatkan transit najis melalui usus.

Kajian menerangkan diet memainkan peranan penting dalam perkembangan sembelit pada kanak-kanak. Beberapa kajian telah menunjukkan bahawa diet rendah serat termasuk kekurangan buah-buahan dan sayur-sayuran, dikaitkan dengan peningkatan risiko sembelit. Pengambilan makanan segera juga telah dikaitkan dengan sembelit kanak-kanak.

Alahan kepada susu lembu

Alahan susu lembu boleh menyumbang kepada sembelit kanak-kanak kerana ia boleh mengakibatkan saluran gastrousus yang meradang dan hipersensitif. Ini akan membawa kepada kesukaran membuang najis.

Tindak balas keradangan ini boleh menjejaskan motilitas usus yang menyebabkan ia mengecut dengan kurang efisien, seterusnya mengakibatkan masa transit yang lebih perlahan dan najis yang lebih keras dan kering. 

Kajian mendapati beberapa kajian telah menunjukkan bahawa sembelit kronik adalah simptom alahan susu lembu. Namun, ia bukanlah simptom yang sangat kerap.

Adalah dipercayai bahawa hipersensitiviti terhadap protein susu lembu boleh menyebabkan sembelit. Penyingkiran susu lembu daripada diet didapati dapat memperbaiki gejala sembelit kanak-kanak yang mempunyai alahan susu lembu. 

Menahan pembuangan air besar

Menahan pembuangan air besar boleh menyebabkan sembelit kanak-kanak dengan sengaja mengelak pergi ke tandas kerana kesakitan atau ketidakselesaan yang berkaitan dengan pergerakan usus sebelumnya. 

Pengelakan berulang ini boleh menyebabkan pengumpulan najis dan pengerasan di rektum, mengakibatkan peningkatan kesukaran dan kesakitan semasa pergerakan usus berikutnya.

Lama kelamaan, tingkah laku menahan ini boleh menyebabkan sembelit kronik, mewujudkan kitaran ketidakselesaan dan keengganan untuk menggunakan tandas.

Kajian menunjukkan penahanan najis adalah mekanisme patofisiologi yang paling biasa yang menyebabkan sembelit kanak-kanak. Tindakan ini membawa kepada penyerapan air dalam najis oleh mukosa rektum yang menjadikan jisim najis menjadi keras dan sukar untuk dipindahkan.

Ini boleh menyebabkan kesakitan di kawasan perianal dan akan meregangkan dinding rektum yang disebabkan oleh jisim tahi yang membesar. Ini akan membawa kepada keadaan megarektum dan mengurangkan keinginan untuk membuang najis. 

Mengalami isu latihan tandas

Isu latihan tandas boleh menyebabkan sembelit kanak-kanak apabila mereka mengalami kebimbangan atau tekanan yang berkaitan dengan proses latihan.

Kebimbangan ini boleh menyebabkan penahanan najis kerana takut akan pengalaman yang mereka tidak biasa atau tidak selesa. Penahanan yang berpanjangan boleh mengakibatkan terkumpulnya najis yang keras dan terjejas, yang membawa kepada sembelit.

Kajian menunjukkan pergerakan usus yang keras dan pembuangan air besar yang menyakitkan adalah faktor yang berpotensi menyumbang kepada penolakan pembuangan air besar semasa latihan penggunaan tandas bagi kebanyakan kanak-kanak. 

Perubahan dalam rutin harian 

Perubahan dalam rutin boleh menyebabkan sembelit kanak-kanak kerana gangguan dalam tabiat buang air besar mereka. Apabila rutin harian kanak-kanak diubah seperti perubahan waktu makan atau akses tandas boleh menyebabkan pergerakan usus yang tidak teratur. Ketidakteraturan ini boleh mengganggu corak semula jadi pergerakan usus dan najis, yang berpotensi mengakibatkan sembelit. 

Kajian menerangkan perubahan dalam rutin terutamanya pada waktu makan dan jadual latihan tandas boleh mengganggu tabiat buang air besar kanak-kanak dan menyumbang kepada sembelit. Adalah penting untuk mengekalkan rutin yang konsisten dan membentuk pengalaman positif atau ganjaran positif untuk pergerakan usus yang teratur.

Simptom sembelit kanak-kanak

Mengenal pasti simptom sembelit kanak-kanak adalah penting untuk intervensi awal dan pengurusan yang berkesan. Gejala sembelit pada kanak-kanak boleh berbeza-beza, merangkumi pelbagai isyarat fizikal dan tingkah laku.

Walaupun pergerakan usus yang jarang dan najis yang keras dan menyakitkan selalunya menunjukkan sembelit, kanak-kanak juga mungkin menunjukkan tanda-tanda seperti ketidakselesaan perut, ketegangan yang berlebihan semasa membuang air besar dan kemungkinan darah dalam najis dalam kes sembelit yang lebih teruk. 

Masalah sembelit kanak-kanak boleh memberi kesan psikologi, membawa kepada perubahan dalam sikap kanak-kanak terhadap penggunaan tandas termasuk ketakutan atau penahanan pembuangan air besar. Menyedari simptom ini dan potensi variasinya adalah penting untuk ibu bapa dan pakar kesihatan untuk menangani dan menguruskan masalah sembelit dengan segera.

Pergerakan usus yang sukar, menyakitkan atau keras

Salah satu gejala sembelit yang menonjol pada kanak-kanak adalah berlakunya pergerakan usus yang sukar, menyakitkan, atau keras. Apabila kanak-kanak mengalami sembelit, najis mereka boleh menjadi kering dan pejal, menjadikan mereka sukar untuk membuang air besar. 

Ini boleh mengakibatkan ketidakselesaan dan kesakitan semasa membuang air besar, membawa kepada keengganan menggunakan tandas dan mewujudkan kitaran pengelakan untuk membuang air besar.

Kajian mendapati sembelit berfungsi sering digambarkan sebagai keadaan yang sukar atau jarang buang air besar daripada kekerapan normal, pembuangan air besar yang menyakitkan, najis yang keras dan atau sensasi pembuangan najis yang tidak lengkap. 

Rasa kembung atau tidak selesa

Rasa kembung atau tidak selesa adalah gejala sembelit yang biasa berlaku pada kanak-kanak. Apabila najis terkumpul di dalam kolon akibat pergerakan usus yang tidak kerap atau tidak lengkap, ia boleh menyebabkan perut kembung dan tidak selesa. Keadaan ini boleh menyebabkan kanak-kanak menjadi mudah marah, emosi dan tidak gembira. 

Kajian menunjukkan mengalami perut bengkak, atau kembung perut adalah salah satu simptom sembelit kanak-kanak. 

Kurang daripada tiga pergerakan usus setiap minggu

Salah satu simptom ciri sembelit  kanak-kanak adalah mempunyai kurang daripada tiga pergerakan usus setiap minggu. Sembelit membawa kepada pembuangan najis yang jarang dan tidak teratur. Pengurangan kekerapan membuang air besar ini merupakan petunjuk bahawa kanak-kanak mungkin mengalami sembelit. 

Kajian menerangkan simptom pembuangan air besar yang kurang daripada tiga kali seminggu menunjukkan bahawa kanak-kanak tidak mempunyai pergerakan usus yang teratur dan kerap. 

Kehadiran jisim najis yang besar di dalam perut atau rektum

Kehadiran jisim najis yang besar di perut atau rektum adalah simptom sembelit kanak-kanak. Apabila masalah sembelit berlanjutan, pengumpulan najis yang keras dan kering di dalam saluran gastrousus yang lebih rendah boleh menghasilkan pembentukkan yang boleh dirasai dengan menekan perut kanak-kanak. 

Penemuan fizikal ini, yang dikenali sebagai impak najis atau fecal impaction adalah petanda jelas isu sembelit yang berpanjangan dan teruk yang biasanya disertai dengan ketidakselesaan dan kembung perut. 

Kajian menjelaskan kriteria diagnostik sembelit pada kanak-kanak berumur lebih dari 4 tahun atau pada kanak-kanak yang sedang dilatih penggunaan tandas melibatkan kehadiran jisim najis yang besar di rektum. Radiografi abdomen boleh membantu pakar pediatrik menentukan kehadiran jisim tahi dalam beberapa kes di mana pemeriksaan fizikal terhad seperti kanak-kanak obes, keengganan pesakit atau tidak memberi bekerjasama atau mengecualikan beberapa punca sakit perut akut.

Sakit perut

Sakit perut adalah simptom sembelit yang biasa di kalangan kanak-kanak dan pada kebiasaannya berlaku disebabkan oleh pengumpulan najis yang keras dalam kolon. Ketidakselesaan ini boleh bermula dengan ketidakselesaan ringan hingga kronik dan berlaku di bahagian bawah abdomen. Kanak-kanak mungkin meluahkan kesakitan ini dengan menangis atau dengan memegang perut mereka. 

Kajian menerangkan sakit perut biasanya digambarkan sebagai kekejangan dan mungkin berlaku di bahagian bawah abdomen. Dalam sesetengah kes, kesakitan mungkin menjadi teruk kelihatan seperti gejala keadaan perut akut. Adalah penting untuk mempertimbangkan sembelit sebagai kemungkinan penyebab sakit perut pada kanak-kanak terutamanya jika mereka mempunyai sejarah pergerakan usus yang jarang atau pembuangan najis keras.

Cara merawat sembelit kanak-kanak

Strategi rawatan yang berkesan adalah penting untuk memastikan kesejahteraan dan keselesaan kanak-kanak. Sembelit bukan sahaja menjejaskan kesihatan fizikal mereka tetapi juga keadaan emosi dan psikologi mereka. 

Rawatan sembelit  kanak-kanak melibatkan pendekatan menyeluruh yang mengambil kira keperluan dan keadaan khusus setiap kanak-kanak. Daripada pelarasan diet untuk menggalakkan keteraturan, kepada strategi tingkah laku yang bertujuan untuk mengurangkan penahanan, dan juga penggunaan ubat-ubatan apabila perlu.

Adalah penting untuk menekankan kepentingan komunikasi terbuka antara kanak-kanak dan penjaga mereka untuk memastikan pelan rawatan yang berkesan. 

Meningkatkan kekerapan minum air

Meningkatkan pengambilan air adalah cara yang berkesan untuk merawat sembelit  kanak-kanak kerana penghidratan yang betul melembutkan najis, menjadikannya lebih mudah untuk membuang air besar. Apabila kanak-kanak terhidrat dengan baik, najis mereka mengekalkan kelembapan, menghalang mereka daripada menjadi keras dan kering. 

Kajian menerangkan antara pelan rawatan sembelit kanak-kanak adalah termasuk meningkatkan pengambilan cecair terutamanya air. Kajian lain pula mendapati pengambilan air yang rendah akanmenjadikan najis keras dan mengurangkan berat najis seterusnya menyebabkan sembelit dan memburukkan lagi komplikasi sembelit berfungsi. 

Dengan memastikan kanak-kanak minum air yang mencukupi setiap hari, ibu bapa dan penjaga boleh meningkatkan keteraturan usus dengan ketara, membantu mengurangkan sembelit dan menggalakkan kesihatan penghadaman secara keseluruhan.

Beri anak anda jus prun 

Jus prun boleh menjadi rawatan yang berkesan untuk sembelit  kanak-kanak kerana sifat julap semula jadinya. Apabila kanak-kanak mengambil jus prun, ia membantu melembutkan najis mereka, menjadikannya lebih mudah untuk membuang air besar dan mengurangkan sembelit.

Ubat semulajadi ini menawarkan penyelesaian yang selamat dan sedap untuk menggalakkan pergerakan usus yang kerap dan melegakan ketidakselesaan yang berkaitan dengan sembelit pada kanak-kanak.

Kajian menerangkan jus prun mengandungi karbohidrat, terutamanya sorbitol, yang boleh meningkatkan kekerapan dan kandungan air dalam najis. Ini boleh membantu melembutkan najis dan menjadikan najis lebih mudah untuk dikeluarkan.

Anda boleh juga mencampurkan jus buah-buahan lain kepada jus prun seperti buah epal dan buah pir. 

Perbanyakkan makanan berserat tinggi 

Makanan berserat tinggi adalah komponen utama dalam merawat sembelit kanak-kanak kerana ia boleh menambahkan saiz najis, meningkatkan pembentukkan najis dan melembutkan najis. Makanan kaya serat seperti bijirin penuh, buah-buahan dan sayur-sayuran memudahkan pergerakan usus yang lebih lancar dan mengelakkan najis daripada menjadi keras dan kering. 

Kajian menerangkan makanan berserat tinggi boleh membantu merawat sembelit pada kanak-kanak dengan meningkatkan tahap pengambilan serat makanan mereka. Walau bagaimanapun, sesetengah makanan berasaskan bijirin tinggi serat mungkin tidak diterima dengan baik oleh kanak-kanak. Kanak-kanak cenderung mengambil sejumlah besar makanan berketumpatan rendah serat.

Adalah penting untuk mengenal pasti makanan berketumpatan tinggi serat yang boleh diterima untuk meningkatkan kualiti diet mereka. 

Meningkatkan aktiviti fizikal

Meningkatkan aktiviti fizikal boleh merangsang pergerakan usus dan menggalakkan pergerakan usus yang teratur. Senaman menggalakkan pengecutan otot perut dan membantu menggerakkan najis melalui usus dengan lebih efisien. 

Kanak-kanak yang tidak aktif atau tidak aktif lebih terdedah kepada sembelit, jadi menggalakkan mereka melakukan aktiviti fizikal yang sesuai dengan umur boleh membantu mengurangkan keadaan ini. 

Kajian menjelaskan kanak-kanak yang banyak menonton TV dan bermain permainan video tidak mendapat senaman yang mencukupi. Senaman dapat membantu memindahkan makanan yang dicerna melalui usus dan merawat masalah sembelit. Senaman juga membantu penghadaman. Ia membantu pergerakan normal yang dibuat oleh usus untuk menolak makanan ke hadapan semasa ia dicerna. 

Menggalakkan rutin ke tandas

Menggalakkan rutin tandas yang konsisten boleh menjadi rawatan yang berkesan untuk sembelit kanak-kanak dengan menangani faktor tingkah laku yang menyumbang kepada keadaan tersebut. 

Dengan menetapkan masa yang tetap untuk latihan ke tandas, kanak-kanak dapat belajar untuk mematuhi dan membiasakan diri mengikut jadual untuk meramal pergerakan usus. Ini dapat mengurangkan kemungkinan penahanan atau kebimbangan mengenai penggunaan tandas.

Pendekatan ini membantu menormalkan dan mewujudkan tabiat ke tandas yang sihat, secara beransur-ansur mengatasi sembelit dan menggalakkan corak penghadaman yang lebih santai dan teratur pada kanak-kanak.

Kajian menunjukkan rutin ke tandas dapat membantu membentuk corak pergerakan usus yang teratur dan menggalakkan tabiat yang sihat. Latihan tandas yang betul adalah penting untuk kanak-kanak membina kawalan ke atas pergerakan usus mereka.

Ia melibatkan mengajar mereka menggunakan  tandas dengan kerap. Latihan ini harus dimulakan apabila kanak-kanak mempunyai kawalan ke atas otot usus dan pundi kencing mereka dan sudah biasa dengan penggunaan tandas. 

Kesimpulan

Berikut adalah punca sembelit kanak-kanak:

• Perubahan dalam diet
• Alahan kepada susu lembu
• Menahan pembuangan air besar
• Mengalami isu latihan tandas
• Perubahan dalam rutin harian (school, travel, hot weather)

Berikut adalah simptom sembelit kanak-kanak:

• Pergerakan usus yang sukar, menyakitkan atau keras
• Rasa kembung atau tidak selesa
• Kurang daripada tiga pergerakan usus setiap minggu
• Kehadiran jisim najis yang besar di dalam perut atau rektum
• Sakit perut

Berikut adalah cara merawat sembelit kanak-kanak:

• Meningkatkan kekerapan minum air
• Beri anak anda jus prun (campur with epal jus)
• Perbanyakkan makanan berserat tinggi (stay away from milk and cheese)
• Meningkatkan aktiviti fizikal
• Menggalakkan rutin ke tandas