15 Punca Kolesterol Tinggi Yang Anda Harus Ketahui!
Artikel ini bincang tentang 15 punca kolesterol tinggi yang anda harus ketahui. Dengan mengetahui punca kolesterol tinggi, anda boleh kurangkan risikonya. Jom kita mula.
Punca Kolesterol Tinggi
1. Faktor genetik
Antara punca kolesterol tinggi adalah boleh faktor genetik, kerana gen memainkan peranan penting dalam menentukan cara badan kita mengendalikan kolesterol. Variasi genetik tertentu boleh menyebabkan paras kolesterol lipoprotein berketumpatan rendah (LDL) yang lebih tinggi, atau mudah dikenali sebagai kolesterol tidak baik.
Kolesterol LDL boleh meningkatkan risiko aterosklerosis dan penyakit kardiovaskular. Individu yang mempunyai sejarah keluarga yang mempunyai kolesterol tinggi lebih berkemungkinan mewarisi kecenderungan genetik ini.
Walaupun pilihan gaya hidup, seperti diet dan senaman, turut memberi kesan kepada paras kolesterol, pemahaman dan pengurusan komponen genetik adalah penting untuk mengenal pasti mereka yang berisiko lebih tinggi dan melaksanakan langkah pencegahan yang bersesuaian.
Kajian menerangkan gen kita memainkan peranan besar dalam menyebabkan kolesterol tinggi. Terdapat variasi gen tertentu seperti reseptor LDL (LDLR), apolipoprotein B (APOB), proprotein convertase subtilisin/kexin jenis 9 (PCSK9) dan apolipoprotein E (APOE) yang mempengaruhi cara badan kita mengendalikan kolesterol LDL. Gen ini adalah sebahagian daripada proses yang mengawal pengambilan dan kitar semula zarah LDL.
Apabila gen ini mempunyai variasi, ia boleh membawa kepada keadaan seperti familial hiperkolesterolemia (FH) dan hiperkolesterolemia poligenik yang meningkatkan tahap kolesterol dan risiko penyakit jantung. Kajian telah menemui banyak perubahan genetik kecil (variasi nukleotida tunggal atau SNV) dikaitkan dengan perbezaan dalam tahap kolesterol dan risiko penyakit jantung.
2. Faktor umur yang meningkat
Faktor umur yang meningkay boleh menjadi punca kolesterol tinggi. Apabila kita semakin berusia, badan kita mungkin tidak memproses kolesterol dengan efisien dan faktor seperti gaya hidup yang kurang aktif dan perubahan dalam diet boleh menyumbang kepada paras kolesterol yang lebih tinggi.
Selain itu, penuaan boleh menyebabkan penurunan dalam fungsi organ yang terlibat dalam metabolisme kolesterol. Walaupun umur adalah faktor, mengamalkan gaya hidup sihat dengan senaman yang kerap dan diet seimbang boleh membantu menguruskan tahap kolesterol dan menggalakkan kesihatan jantung secara keseluruhan, tanpa mengira usia.
Kajian menerangkan penurunan dalam penukaran kolesterol kepada asid hempedu dengan usia lanjut boleh menyebabkan peningkatan kolesterol serum. Selain itu, perubahan hormon, seperti penurunan dalam pengeluaran estrogen sebelum menopaus, boleh menyumbang kepada perubahan berkaitan usia dalam kolesterol.
Tambahan lagi, perubahan diet, penurunan berat badan, penurunan lemak badan, dan penggunaan statin dan ubat penurun kolesterol yang lain telah diperhatikan bertepatan dengan penurunan jumlah paras kolesterol di kalangan orang dewasa yang lebih tua. Faktor-faktor ini secara kolektif menyumbang kepada perubahan berkaitan usia dalam tahap kolesterol.
3. Menopaus
Menopaus boleh menjadi punca kolesterol tinggi pada wanita. Semasa menopaus, badan mengalami perubahan hormon termasuk penurunan tahap estrogen. Estrogen memainkan peranan dalam mengekalkan keseimbangan kolesterol yang sihat. Dengan penurunan dalam estrogen, terdapat kecenderungan untuk perubahan dalam metabolisme kolesterol yang menyebabkantahap kolesterol lipoprotein berketumpatan rendah (LDL) yang lebih tinggi.
Peralihan ini boleh menyumbang kepada peningkatan risiko penyakit jantung pada wanita menopaus. Adalah penting bagi wanita yang mengalami menopaus untuk mengambil kira tahap kolesterol mereka dan mengamalkan tabiat gaya hidup sihat, seperti diet seimbang dan senaman yang kerap untuk membantu menguruskan kolesterol dan menyokong kesihatan jantung.
Kajian ke atas wanita pertengahan umur di Korea menunjukkan menopaus dikaitkan dengan tahap glukosa dan kolesterol yang lebih tinggi, tanpa mengira umur atau indeks jisim badan (BMI). Di kalangan wanita yang tidak obes, status menopaus dikaitkan dengan peningkatan tahap kolesterol walaupun selepas mengambil kira umur dan BMI.
Ini menunjukkan bahawa mengawasi paras lipid dengan teliti adalah penting semasa menopaus, terutamanya bagi wanita yang tidak obes, untuk mengelakkan masalah berkaitan jantung. Pemeriksaan berkala dan langkah yang sesuai boleh membantu mengurus tahap kolesterol dan menyokong kesihatan jantung semasa peralihan ini.
4. Kurang bersenam
Tidak mendapat senaman yang mencukupi boleh menjadi punca kolesterol tinggi. Apabila kita tidak menggerakkan badan kita dengan kerap, ia boleh menyebabkan penambahan berat badan dan ketidakseimbangan dalam tahap kolesterol kita.
Aktiviti fizikal membantu meningkatkan kolesterol lipoprotein berketumpatan tinggi (HDL), iaitu kolesterol yang baik, dan menurunkan kolesterol lipoprotein berketumpatan rendah (LDL), iaitu kolesterol yang tidak baik untuk kesihatan. Tanpa senaman yang kerap, ia boleh meningkatkan risiko masalah berkaitan jantung.
Mengikut kajian, aktiviti fizikal yang berkurangan telah terbukti mengakibatkan peningkatan paras kolesterol LDL (lipoprotein berketumpatan rendah) yang meningkatkan risiko penyakit jantung iskemia pada individu yang mempunyai risiko kardiovaskular yang tinggi.
Aktiviti fizikal yang kerap, terutamanya jenis aerobik dikaitkan dengan perubahan yang menggalakkan dalam metabolisme lipid. Aktiviti fizikal yang tidak aktif pula boleh membawa kepada kemerosotan profil lipid, termasuk peningkatan paras LDL.
5. Berat badan berlebihan
Berat badan berlebihan boleh menjadi punca kolesterol tinggi. Berat badan yang berlebihan terutamanya di sekeliling pinggang pada kebiasaannya cenderung kepada tahap kolesterol lipoprotein berketumpatan rendah (LDL) yang lebih tinggi.
Selain itu, berat badan berlebihan boleh menurunkan kolesterol lipoprotein berketumpatan tinggi (HDL) yang membantu mengeluarkan kolesterol LDL daripada aliran darah. Ketidakseimbangan ini meningkatkan risiko aterosklerosis dan masalah kardiovaskular yang lain. Mengawal berat badan melalui diet yang sihat dan senaman yang kerap adalah penting untuk mengekalkan tahap kolesterol optimum dan menyokong kesihatan jantung.
Kajian mendapati berat badan berlebihan dan obesiti diketahui menjadi punca kolesterol tinggi. Kehadiran obesiti boleh menjejaskan sasaran rawatan untuk risiko kardiovaskular dan rawatan farmakologi yang sesuai mungkin diperlukan dalam subjek obes dengan dislipidemia. Dislipidemia dalam obesiti disebabkan oleh peningkatan trigliserida ketika puasa dan selepas makan, iaitu keadaan di mana tahap kolesterol LDL adalah tinggi dan tahap kolesterol HDL rendah.
6. Tekanan yang tidak dikawal dengan baik
Mengalami tekanan yang tidak dikawal dengan baik boleh menjadi punca kolesterol tinggi. Dalam keadaan tertekan, badan kita mengeluarkan hormon yang boleh menjejaskan metabolisme kolesterol, membawa kepada peningkatan kolesterol LDL.
Tekanan kronik juga boleh mendorong tabiat tidak sihat seperti makan berlebihan, pilihan makanan yang tidak baik dan gaya hidup yang tidak aktif yang berpotensi menyebabkan peningkatan paras kolesterol.
Kajian menerangkan apabila anda tertekan, paras kolesterol boleh meningkat dengan cepat. Tekanan bukan sahaja meningkatkan kolesterol tetapi juga menjejaskan darah anda dengan menjadikannya lebih pekat. Peningkatan kolesterol semasa dalam keadaan tertekan mungkin disebabkan oleh perubahan dalam jumlah darah dalam badan. Mengawal tekanan bukan sahaja baik untuk minda anda tetapi juga boleh membantu mengawal kolesterol anda.
7. Tidak mendapat tidur yang cukup
Tidak cukup tidur boleh menjadi punca kolesterol tinggi. Rehat yang mencukupi boleh mengganggu cara badan mengawal kolesterol. Kurang tidur telah dikaitkan dengan paras kolesterol lipoprotein berketumpatan rendah (LDL) yang lebih tinggi. Selain itu, tidur yang tidak mencukupi boleh menyebabkan penambahan berat badan dan tabiat pemakanan yang tidak sihat. Ini akan menjejaskan tahap kolesterol.
Mengutamakan tidur yang lena dengan menetapkan rutin tidur yang konsisten dan mewujudkan persekitaran tidur yang selesa adalah penting untuk kesihatan keseluruhan termasuk mengekalkan tahap kolesterol yang sihat dan mengurangkan risiko isu berkaitan jantung.
Kajian ke atas tikus menunjukkan tidur yang terganggu akan meningkatkan tahap kolesterol dalam darah dengan cepat. Kolesterol tinggi dikaitkan dengan risiko penyakit jantung dan hati yang lebih tinggi. Kajian juga mendapati bahawa tidur yang terganggu mengurangkan jenis kolesterol baik (HDL-C), yang dikaitkan dengan risiko masalah jantung yang lebih rendah.
Kurang tidur juga menunjukkan tanda-tanda awal masalah jantung. Selain itu, masalah tidur boleh menjejaskan metabolisme badan dan meningkatkan peluang untuk mendapat diabetes jenis 2, menambah berat badan, dan obesiti.
8. Penyakit-penyakit lain menyebabkan kolesterol tinggi
Penyakit tertentu boleh menjadi punca kolesterol tinggi dalam badan. Masalah kesihatan seperti diabetes, hipotiroidisme dan penyakit buah pinggang boleh menjejaskan cara badan memproses dan mengawal kolesterol.
Untuk penyakit diabetes paras gula darah tinggi boleh menyebabkan peningkatan kolesterol lipoprotein berketumpatan rendah (LDL) dan penurunan kolesterol lipoprotein berketumpatan tinggi (HDL). Hypothyroidism iaitu tiroid yang tidak aktif, juga boleh memberi kesan kepada paras kolesterol kerana kelenjar tiroid memainkan peranan dalam metabolisme kolesterol.
Penyakit buah pinggang juga boleh mengganggu keseimbangan dalam bada, termasuk kolesterol. Merawat masalah kesihatan berpotensi untuk mengekalkan tahap kolesterol optimum dan kesihatan jantung secara keseluruhan.
Kajian menunjukkan masalah buah pinggang seperti penyakit buah pinggang kronik boleh mengganggu tahap kolesterol anda. Ia boleh menyebabkan trigliserida dan pengurangan kolesterol baik (HDL). Namun begitu, paras kolesterol jahat (LDL) dan kolesterol keseluruhan, pada kebiasaannya tidak meningkat.
Jika terdapat protein dalam air kencing anda (proteinuria), ia berpotensi menunjukkan paras kolesterol dan trigliserida yang lebih tinggi.
9. Masalah hati
Masalah hati boleh menjadi punca kolesterol tinggi dalam badan. Hati memainkan peranan penting dalam menghasilkan dan mengawal kolesterol. Apabila hati tidak berfungsi dengan baik, ia boleh menyebabkan ketidakseimbangan dalam paras kolesterol dengan peningkatan kolesterol lipoprotein berketumpatan rendah (LDL). Keadaan seperti penyakit hati berlemak atau disfungsi hati boleh mengganggu proses normal metabolisme kolesterol.
Merawat kesihatan hati melalui gaya hidup sihat, termasuk diet seimbang dan senaman yang kerap adalah penting untuk mengekalkan tahap kolesterol optimum.
Kajian mendapati perubahan ketara dalam paras kolesterol individu yang mengalami sirosis alkohol berbanding mereka yang tidak mengalami sirosis hati. Ini bermakna penting untuk memeriksa tahap kolesterol dalam setiap orang yang menghadapi sirosis. Sirosis adalah parut hati yang teruk yang menjejaskan fungsi hati.
Pemantauan tahap ini boleh membantu dalam menguruskan kesihatan keseluruhan bagi mereka yang mempunyai masalah hati. Pemeriksaan tetap adalah idea yang baik untuk mengetahui sebarang kebimbangan yang berpotensi lebih awal.
10. Sejarah serangan jantung atau strok
Mempunyai sejarah serangan jantung atau strok boleh menjadi punca kolesterol tinggi. Jika anda pernah mengalami serangan jantung atau strok pada masa lalum peningkatan risiko tahap kolesterol yang tinggi, terutamanya kolesterol lipoprotein berketumpatan rendah (LDL) boleh berlaku.
Sejarah serangan jantung atau strok boleh meninggalkan kesan yang berkekalan pada sistem kardiovaskular. Individu yang mempunyai sejarah serangan jantung, strok atau penyakit arteri periferi perlu memantau dan mengambil berat tentang tahap kolesterol mereka.
Kajian menerangkan mempunyai sejarah serangan jantung, strok, atau penyakit arteri periferal (PAD) boleh menyebabkan kolesterol tinggi disebabkan pelbagai faktor. Keadaan ini boleh dikaitkan dengan gangguan genetik dan proses penyakit yang membawa kepada hiperkolesterolemia dan bentuk aterogenik LDL.
Selain itu, obesiti, sindrom metabolik dan diabetes mellitus jenis-2, yang sering dikaitkan dengan kejadian kardiovaskular ini, juga boleh menyumbang kepada peningkatan paras kolesterol. Oleh itu, kehadiran keadaan kardiovaskular ini boleh menunjukkan faktor asas yang menyumbang kepada kolesterol tinggi.
11. Kehamilan
Semasa mengandung, adalah perkara biasa untuk paras kolesterol meningkat kerana badan mengalami pelbagai perubahan untuk menyokong bayi yang sedang membesar. Badan menghasilkan lebih banyak kolesterol untuk membantu membina membran sel, hormon, dan komponen penting lain untuk perkembangan janin.
Peningkatan ini disebabkan oleh perubahan hormon, terutamanya tahap estrogen dan progesteron yang lebih tinggi. Walaupun paras kolesterol yang lebih tinggi ini adalah sebahagian daripada proses semula jadi kehamilan, paras kolesterol akan kembali normal selepas bersalin.
Kajian menunjukkan kehamilan boleh menyebabkan kolesterol tinggi akibat perubahan hormon steroid seks, metabolisme hepatik dan adiposa. Peningkatan pengeluaran steroid seks, seperti progesteron dan estrogen menyumbang kepada peningkatan paras LDL dan jumlah kolesterol.
Selain itu, metabolisme hepatik dan adiposa akan mengalami perubahan semasa kehamilan dan menyebabkan peningkatan tahap lipid dan apolipoprotein. Perubahan ini mengakibatkan hiperkolesterolemia semasa kehamilan.
12. Pengambilan ubat- ubatan seperti progestin, steroid anabolik dan kortikosteroid
Ubat-ubatan tertentu, seperti progestin, steroid anabolik, dan kortikosteroid, boleh menjadi punca kolesterol tinggi. Progestin, yang sering dijumpai dalam kontraseptif hormon,boleh menjejaskan keseimbangan kolesterol. Steroid anabolik, kadangkala disalahgunakan untuk membina otot boleh mengganggu paras kolesterol normal dan berpotensi meningkatkan kolesterol LDL dan menurunkan kolesterol HDL.
Kortikosteroid yang digunakan untuk pelbagai keadaan perubatan juga boleh menyumbang kepada peningkatan kolesterol. Adalah penting bagi individu yang mengambil ubat-ubatan ini untuk menyedari potensi kesannya terhadap kolesterol dan bekerjasama rapat dengan pakar kesihatan untuk memantau dan mengawal paras kolesterol melalui pelarasan gaya hidup atau rawatan tambahan jika perlu.
Kajian menerangkan kortikosteroid seperti dexamethasone boleh menyebabkan paras kolesterol tinggi dengan memberi kesan kepada profil lipid badan. Ia mengakibatkan peningkatan dalam sintesis kolesterol yang boleh menyebabkan kerosakan serius pada tisu hati dan rembesan enzim hati. Ini boleh menyumbang kepada peningkatan paras kolesterol lipoprotein berketumpatan rendah (LDL), dan trigliserida, dan pengurangan lipoprotein berketumpatan tinggi (HDL) dalam serum darah.
13. Diet yang tidak sihat
Pengambilan makanan yang tidak sihat boleh menjadi punca kolesterol tinggi. Diet kaya dengan lemak tepu dan trans yang terdapat dalam makanan bergoreng, makanan ringan yang diproses dan produk haiwan tertentu akan menghasilkan lebih banyak kolesterol tidak baik (LDL).
Selain itu, mengambil terlalu banyak kolesterol daripada makanan seperti daging merah dan tenusu penuh lemak boleh menyumbang kepada ketidakseimbangan kolesterol dalam badan. Kurang memakan makanan yang menyihatkan kesihatan jantung seperti buah-buahan, sayur-sayuran dan bijirin penuh boleh menyebabkan tubuh kita kehilangan nutrien penting yang membantu mengawal paras kolesterol.
Mengikut kajian, diet yang yang tinggi dengan lemak tepu dan trans boleh menyebabkan peningkatan paras kolesterol plasma. Diet makanan barat yang menggunakan sumber kolesterol bersama dengan lemak tepu dan trans telah dikaitkan dengan peningkatan yang diperhatikan dalam kolesterol plasma. Ini boleh menyumbang kepada perkembangan paras kolesterol tinggi, yang merupakan faktor risiko untuk keadaan seperti penyakit arteri koronari dan strok.
Membuat pilihan makanan yang bijak dengan memilih diet seimbang yang mengandungi banyak serat, protein tanpa lemak dan lemak yang sihat boleh membantu dalam mengawal paras kolesterol dan menggalakkan kesihatan jantung secara keseluruhan.
14. Merokok
Merokok boleh menjadi punca kolesterol tinggi dan meningkatkan risiko masalah berkaitan jantung. Apabila anda merokok, ia boleh menjejaskan saluran darah anda secara negatif dan membawa kepada pengumpulan plak yang mengandungi kolesterol, menjadikannya lebih mudah untuk kolesterol LDL terkumpul dalam arteri anda.
Merokok juga mengurangkan tahap kolesterol HDL yang membantu mengeluarkan kolesterol berlebihan daripada aliran darah. Gabungan faktor ini boleh meningkatkan tahap kolesterol dan meningkatkan kemungkinan masalah jantung. Berhenti merokok adalah salah satu langkah paling berkesan yang boleh anda ambil untuk meningkatkan kesihatan jantung anda dan menurunkan kolesterol anda.
Kajian menerangkan penghisap rokok dikaitkan dengan peningkatan trigliserida dan paras kolesterol lipoprotein berketumpatan rendah padat kecil, serta penurunan paras kolesterol lipoprotein berketumpatan tinggi. Selain itu, kesan merokok pada profil lipid kekal selepas pemberhentian.
15. Pengambilan alkohol
Pengambilan alkohol boleh menjadi punca kolesterol tinggi. Pengambilan alkohol yang tinggi boleh meningkatkan tahap kolesterol lipoprotein berketumpatan rendah (LDL) dan trigliserida. Ia juga boleh memberi kesan kepada metabolisme kolesterol lipoprotein berketumpatan tinggi (HDL).
Selain itu, minuman keras boleh menyebabkan penambahan berat badan dan tabiat tidak sihat lain yang akan menjejaskan tahap kolesterol. Kajian menunjukkan pengambilan alkohol yang tinggi terutamanya lebih daripada 30 gram sehari boleh menyebabkan jumlah kolesterol dan trigliserida tinggi dalam darah.
Alkohol memperlahankan enzim utama (lipoprotein lipase) dan menyebabkan badan menghasilkan lebih banyak zarah lipoprotein berketumpatan sangat rendah (VLDL) yang lebih besar. Ini membawa kepada peningkatan trigliserida dalam darah.
Pengambilan alkohol yang tinggi bukan sahaja menjejaskan tahap kolesterol dan trigliserida tetapi juga boleh membawa kepada perubahan lemak darah yang tidak sihat yang akan membahayakan jantung.
Kesimpulan
Berikut adalah punca kolesterol tinggi yang anda harus ketahui:
- Faktor genetik
- Faktor umur yang meningkat
- Menopaus
- Kurang bersenam
- Berat badan berlebihan
- Tekanan yang tidak dikawal dengan baik
- Tidak mendapat tidur yang cukup
- Penyakit-penyakit lain menyebabkan kolesterol tinggi
- Masalah hati
- Sejarah serangan jantung atau strok
- Kehamilan
- Pengambilan ubat- ubatan seperti progestin, steroid anabolik dan kortikosteroid
- Diet yang tidak sihat
- Merokok
- Pengambilan alkohol
Anda boleh baca tentang artikel kolesterol yang lain di sini:
