15 Punca Kencing Manis Yang Mungkin Anda Tidak Tahu

Artikel ini bincang tentang punca kencing manis yang mungkin anda tidak tahu. Jom kita mula!

Punca Kencing Manis

1. Rintangan insulin

Rintangan insulin adalah punca kencing manis yang menyumbang kepada perkembangan diabetes. Keadaan fisiologi ini berlaku apabila sel-sel badan menjadi kurang responsif terhadap kesan insulin iaitu hormon yang penting untuk mengawal paras gula dalam darah. 

Semasa anda sihat, insulin memudahkan pengambilan glukosa oleh sel. Ini menggalakkan penukaran glukosa kepada tenaga. Walau bagaimanapun, apabila rintangan insulin berlaku, sel menentang isyarat insulin dan membawa kepada peningkatan paras glukosa darah. 

Untuk mengimbangi keadaan itu, pankreas akan menghasilkan lebih banyak insulin dan mewujudkan kitaran peningkatan rembesan insulin. Lama kelamaan, pankreas mungkin bergelut untuk mengekalkan pengeluaran insulin yang meningkat dan mengakibatkan insulin tidak mencukupi untuk mengawal gula darah dengan berkesan. 

Kajian menerangkan lagi, rintangan insulin ialah keadaan di mana sel-sel badan menjadi kurang responsif terhadap kesan insulin. Apabila ini berlaku, se-sel badan tidak lagi berkesan mengambil glukosa daripada darah dan menyebabkan paras gula darah meningkat. Ini boleh membawa kepada perkembangan diabetes mellitus jenis 2. 

2. Kerosakan pankreas

Kerosakan pada pankreas boleh menjadi punca kencing manis berlaku. Pankreas memainkan peranan penting dalam pengawalan glukosa dengan menghasilkan insulin. Keadaan yang membawa kepada kerosakan pankreas, seperti pankreatitis atau pemusnahan autoimun sel beta pankreas boleh menjejaskan keupayaan organ untuk menghasilkan insulin dengan berkesan. 

Dalam kes keradangan akut atau kronik, seperti yang dilihat dalam pankreatitis, kapasiti fungsi pankreas akan berkurangan dan memberi kesan kepada rembesan insulin da metabolisme glukosa. Penyakit autoimun seperti diabetes jenis 1 melibatkan sistem imun yang tersilap menyerang dan memusnahkan sel beta penghasil insulin dalam pankreas. Kekurangan insulin yang terhasil mewujudkan ketidakseimbangan paras gula dalam darah, yang membawa kepada diabetes. 

Kajian mendapati kerosakan pada pankreas boleh menyebabkan diabetes melalui keadaan yang dikenali sebagai diabetes mellitus jenis 3c. Diabetes jenis ini dikaitkan dengan pankreatitis kronik dan disebabkan oleh keradangan, fibrosis dan pengerasan tisu endokrin pankreas. Perubahan ini membawa kepada pengurangan dan kehilangan fungsi sel beta secara beransur-ansur yang menjejaskan atau mengurangkan rembesan insulin. 

Selain itu, gangguan dalam sel pulau kecil pankreas yang tinggal dan perubahan dalam mikroflora boleh menyebabkan pesakit terdedah kepada rintangan insulin dan diabetes jenis 2. Kerosakan pada pankreas terutamanya dalam kes pankreatitis kronik boleh membawa kepada risiko yang lebih tinggi untuk menghidap diabetes kerana ia menjejaskan keupayaan organ untuk menghasilkan insulin dan mengawal metabolisme glukosa.

3. Tidak aktif secara fizikal

Gaya hidup atau pergerakan badan yang tidak aktif boleh menjadi meningkatkan risiko dan punca kencing manis. Aktiviti fizikal yang kerap adalah penting untuk mengekalkan keseimbangan yang sihat antara pengeluaran glukosa dan penggunaan dalam badan. Apabila individu menjalani kehidupan yang tidak aktif, sel-sel otot menjadi kurang responsif terhadap insulin dan boleh menyebabkan rintangan insulin. 

Aktiviti fizikal bukan sahaja meningkatkan sensitiviti insulin tetapi juga membantu dalam penggunaan glukosa yang berkesan dan mengurangkan risiko paras gula darah yang tinggi. Selain itu, senaman yang kerap menyumbang kepada pengurusan berat badan dan mengelakkan diri daripada mengalami berat badan yang berlebihan.

Kajian menunjukkan kekurangan aktiviti fizikal boleh menyumbang kepada perkembangan diabetes melalui beberapa mekanisme:

• Pertambahan Berat Badan dan Obesiti: Aktiviti fizikal yang rendah boleh menyebabkan penambahan berat badan dan obesiti yang merupakan faktor risiko penting untuk perkembangan diabetes jenis 2.

• Rintangan Insulin: Ketidakaktifan fizikal boleh menyumbang kepada rintangan insulin, di mana sel-sel badan tidak bertindak balas dengan berkesan terhadap insulin. Ini akan membawa kepada peningkatan paras gula dalam darah dan peningkatan risiko diabetes.

• Peraturan Glukosa Menjejas: Kekurangan aktiviti fizikal boleh menjejaskan keupayaan badan untuk mengawal tahap glukosa, Ini boleh membawa kepada pradiabetes dan peningkatan risiko diabetes.

• Faktor Risiko Kardiovaskular: Aktiviti fizikal yang rendah dikaitkan dengan faktor risiko kardiovaskular lain seperti hipertensi, dislipidemia dan obesiti.

4. Mempunyai berat badan berlebihan atau obesiti

Obesiti adalah antara penyumbang utama punca kencing manis terutamanya diabetes jenis 2. Pengumpulan lemak viseral di sekeliling organ akan mendorong keadaan keradangan kronik dan mencetuskan perubahan dalam metabolisme lemak dan gula. Apabila tisu adipos mengembang, ia mengeluarkan bahan kimia pro-radang yang mengganggu isyarat insulin. Ini akan membawa kepada rintangan insulin. 

Kepekaan sel yang berkurangan terhadap kesan insulin ini mengakibatkan paras glukosa dalam darah meningkat. Gabungan peningkatan adipositi, keradangan dan rintangan insulin mewujudkan persekitaran yang kondusif untuk permulaan diabetes. 

Kajian menerangkan individu obesiti akan mengalami peningkatan dalam jumlah asid lemak bebas, gliserol, hormon, sitokin, penanda proinflamasi dan bahan lain yang terlibat dalam pembangunan rintangan insulin. Ini membawa kepada kemerosotan fungsi sel beta yang boleh mengakibatkan perkembangan diabetes. Rintangan insulin dan disfungsi sel beta pankreas akan menyebabkan perkembangan diabetes jenis 2. 

5. Mempunyai sejarah keluarga diabetes jenis 2

Mempunyai sejarah keluarga yang menghidapi diabetes jenis 2 adalah salah satu punca kencing manis. Sekiranya terdapat sejarah keluarga yang menghidap diabetes jenis 2, ia menunjukkan potensi kecenderungan genetik terhadap penyakit tersebut. Ciri genetik yang dikongsi boleh mempengaruhi cara badan memproses glukosa dan mengawal insulin, Ini menyumbang kepada peningkatan risiko rintangan insulin. 

Individu yang mempunyai sejarah keluarga diabetes jenis 2 harus berhati-hati dalam mengekalkan gaya hidup sihat untuk mengurangkan faktor risiko tambahan, menekankan kepentingan diet seimbang, aktiviti fizikal yang kerap dan pengurusan berat badan dalam mencegah atau melambatkan permulaan diabetes. 

Kajian menerangkan sejarah keluarga memainkan peranan penting dalam risiko mengembangkan diabetes jenis 2. Namun begitu, faktor tepat yang menyumbang kepada peningkatan risiko penyakit diabetes ini masih kurang difahami atau kurang jelas.

6. Mempunyai pra-diabetes

Pradiabetes adalah keadaan di mana paras gula dalam darah meningkat tetapi belum berada pada tahap linkungan diabetes. Individu yang menghidap pradiabetes mempunyai toleransi glukosa yang terjejas atau rintangan insulin dan telah menunjukkan keupayaan tubuh yang berkurangan untuk mengawal gula dalam darah dengan berkesan. Sekiranya tidak ditangani, pradiabetes boleh meningkatkan kemungkinan perkembangan diabetes jenis 2.

Faktor gaya hidup seperti diet yang tidak baik, tidak aktif dan berat badan berlebihan sering punca kencing manis . Pengubahsuaian gaya hidup seperti mengamalkan diet yang lebih sihat, meningkatkan aktiviti fizikal dan mencapai penurunan berat badan, pada kebiasaanya boleh menghalang atau melambatkan permulaan diabetes jenis 2 pada individu yang mempunyai pradiabetes. 

Kajian menunjukkan bahawa sehingga 70% individu yang mempunyai pradiabetes akan menghidap diabetes. Sensitiviti insulin didapati berkurangan selama 13 tahun sebelum permulaan diabetes, dengan penurunan yang lebih kritikal 5 tahun sebelum diagnosis. Ini menunjukkan bahawa rintangan insulin bermula bertahun-tahun sebelum perkembangan diabetes,dan penurunan fungsi sel beta sudah wujud dalam peringkat pradiabetik. 

7. Faktor genetik

Faktor genetik memainkan peranan sebagai salah satu punca kencing manis. Kedua-dua diabetes jenis 1 dan jenis 2 mempunyai komponen genetik yang kuat. Dalam diabetes jenis 1, terdapat kecenderungan genetik yang jelas,dan varian gen tertentu dikaitkan dengan peningkatan risiko pemusnahan autoimun sel beta iaitu penghasil insulin dalam pankreas. 

Bagi diabetes jenis 2 pula, walaupun faktor gaya hidup dan persekitaran turut meningkatkan risiko kencing manis, faktor genetik boleh menyebabkan individu turut mengalami rintangan insulin dan gangguan peraturan glukosa. Varian gen khusus yang berkaitan dengan isyarat insulin, metabolisme glukosa dan fungsi pankreas boleh menyumbang kepada risiko diabetes jenis 2. 

Kajian mendapati komponen genetik diabetes melibatkan sumbangan genetik yang sederhana dan pertindihan genetik yang ketara dengan komplikasi mikro dan makrovaskular diabetes. Kajian keluarga telah menunjukkan komponen genetik yang jelas kepada diabetes dan komplikasinya. 

8. Faktor persekitaran

Faktor persekitaran boleh memainkan peranan sebagai punca kencing manis terutamanya dalam konteks diabetes jenis 2. Pilihan gaya hidup, termasuk corak pemakanan dan tahap aktiviti fizikal akan menyumbang kepada perkembangan penyakit ini. Diet yang tinggi dengan gula , lemak tepu dan makanan yang diproses boleh menyebabkan obesiti dan rintangan insulin. 

Selain itu, faktor persekitaran seperti pendedahan kepada bahan pencemar dan bahan kimia yang mengganggu endokrin berpotensi mengganggu metabolisme glukosa. Mengikut kajian, faktor seperti jangkitan, toksin, tekanan dan kekurangan diet yang baik mungkin memainkan peranan dalam menyebabkan keletihan sel beta pankreas dan seterusnya membawa kepada kemusnahan autoimun sekunder. 

9. Faktor umur

Umur juga merupakan punca kencing manis. Apabila individu makin berumur, terdapat penurunan semula jadi dalam kecekapan penggunaan insulin yang membawa kepada peningkatan beransur-ansur dalam rintangan insulin. Selain itu, faktor gaya hidup seperti tabiat pemakanan yang buruk dan penurunan aktiviti fizikal boleh menyumbang kepada penambahan berat badan dan memburukkan lagi rintangan insulin. 

Risiko menghidap diabetes jenis 2 cenderung meningkat dengan usia yang semakin meningkat, dan individu yang berumur lebih dari 45 tahun secara amnya lebih terdedah. Kajian menunjukkan Umur adalah faktor penting yang mempengaruhi peningkatan risiko pradiabetes dan diabetes. Kajian telah menunjukkan bahawa  diabetes dan pradiabetes meningkat dengan usia, dengan populasi warga tua mempunyai risiko yang lebih tinggi berbanding kumpulan pertengahan umur. Individu yang lebih berumur  lebih cenderung untuk mengalami komplikasi yang berkaitan dengan keadaan ini. 

10. Sistem imun yang terjejas

Keadaan yang tertentu boleh melibatkan disfungsi sistem imun dan menjadi punca kencing manis. Dalam diabetes jenis 1, sistem imun terjejas dan akan memusnahkan sel beta iaitu penghasil insulin dalam pankreas. Tindak balas autoimun ini membawa kepada pengurangan ketara atau kehilangan sepenuhnya pengeluaran insulin. Ini mengakibatkan paras gula darah tidak terkawal. 

Bagi individu yang mempunyai sistem imun yang terjejas akibat keadaan perubatan tertentu atau terapi imunosupresif, risiko jangkitan dan komplikasi kesihatan lain mungkin meningkat, yang berpotensi menjejaskan kawalan glukosa. Kajian mendapati sistem imun terjejas dalam diabetes disebabkan oleh hiperglikemia yang menyebabkan disfungsi tindak balas imun. 

Disfungsi akan menjadikan anda lebih mudah terdedah kepada jangkitan. Keradangan gred rendah dan kronik akibat paras glukosa darah yang tinggi dan kehadiran mediator radang yang dihasilkan oleh adiposit dan makrofaj dalam tisu lemak akan merosakkan sel beta pankreas. Ini akan menyebabkan kepada pengeluaran insulin yang tidak mencukupi dan mengakibatkan hiperglisemia.

11. Virus menyerang imun sistem

Virus tertentu telah dikaitkan sebagai punca diabetes terutamanya. Virus seperti Coxsackievirus B telah dikaitkan dengan mencetuskan tindak balas autoimun yang boleh membawa kepada pemusnahan sel beta penghasil dan menyebabkan permulaan diabetes jenis 1. 

Selain itu, jangkitan virus boleh menyebabkan keradangan dan tekanan pada badan. Keadaan ini berpotensi untuk mendorong rintangan insulin dan menjejaskan metabolisme glukosa terutamanya pada individu yang terdedah secara genetik.

Kajian menerangkan virus boleh memberi kesan kepada sistem imun dan menyebabkan kencing manis. Untuk individu yang menghidap diabetes Jenis 2, sistem imun mereka gagal mendorong perubahan sementara dalam metabolisme sistemik sebagai strategi melawan jangkitan virus. Kegagalan ini memberi kesan negatif terhadap tindak balas imun antivirus. 

Selain itu, perubahan pengantara imun dalam metabolisme sistemik apabila jangkitan mungkin memburukkan kawalan glisemik dalam diabetes jenis 2. Tambahan pula, jangkitan virus mengaktifkan tindak balas imun jenis-I yang mengakibatkan pengeluaran sitokin yang mendorong rintangan insulin sementara dan menyebabkan perkembangan penyakit diabetes jenis 2 berlaku.

12. Perubahan hormon ketika mengandung

Diabetes semasa hamil atau gestational diabetes dikaitkan dengan perubahan hormon yang telah menjejaskan sensitiviti insulin. Oleh kerana plasenta menghasilkan hormon yang diperlukan untuk perkembangan janin, sesetengah hormon ini boleh mengganggu keupayaan insulin untuk mengawal gula darah dengan berkesan. 

Peralihan hormon ini mendorong rintangan insulin dan menjadikannya agak sukar bagi tubuh ibu untuk menggunakan glukosa dengan secukupnya. 

Pankreas pada masa ini mungkin bergelut untuk memenuhi permintaan insulin yang meningkat. Kencing manis semasa mengandung menimbulkan risiko kepada ibu dan bayi , tetapi dengan pengurusan yang betul melalui perubahan diet, memantau paras gula dalam dara, dan terapi insulin, kebanyakan wanita boleh mengawal keadaan dengan berkesan semasa kehamilan dan mengurangkan risiko yang berkaitan. 

Kajian menerangkan semasa sedang hamil, lonjakan hormon lokal dan plasenta termasuk estrogen, progesteron, leptin, kortisol, laktogen plasenta dan hormon pertumbuhan plasenta, akan menggalakkan keadaan rintangan insulin. Ini mengakibatkan paras glukosa darah sedikit meningkat. 

Semasa kehamilan, sensitiviti insulin akan menurun dan boleh menyebabkan hiperglikemia. Perubahan dalam tahap hormon dan kepekaan insulin ini boleh menyumbang kepada perkembangan diabetes mellitus semasa hamil.

13. Pernah menghidap diabetes semasa hamil

Diagnosis diabetes semasa hamil tidak secara langsung boleh menyebabkan punca kencing manis tetapi ini adalah keadaan sementara yang berlaku akibat metabolisme glukosa terjejas semasa kehamilan. Walau bagaimanapun keadaan ini boleh menjadi punca kencing manis tahap 2 di kemudian hari. 

Kencing manis semasa hamil berlaku apabila badan tidak dapat menghasilkan insulin yang mencukupi untuk memenuhi peningkatan permintaan kehamilan yang menyebabkan peningkatan paras gula dalam darah. Pengubahsuaian gaya hidup seperti mengamalkan diet seimbang dan aktiviti fizikal yang kerap adalah penting untuk mencegah perkembangan diabetes jenis 2 dan memastikan kesihatan jangka panjang keseluruhan untuk ibu dan anak.

Kajian mendapati risiko kencing manis tahap 2 dikaitkan dengan kesan diabetes semasa hamil terhadap kesihatan metabolik ibu dan anak. Patogenesis diabetes ketika hamil melibatkan rintangan insulin, penurunan rembesan insulin, faktor genetik, persekitaran dan pemakanan. Selain itu, rawatan diabetes ketika hamil yang tidak mencukupi boleh membawa kepada kesan buruk kesihatan yang serius untuk ibu dan anak termasuk peningkatan risiko mendapat kencing mais tahap 2.

14. Mengalami darah tinggi

Tekanan darah tinggi adalah salah satu punca kencing manis kerana ia berkait rapat dengan peningkatan risiko diabetes jenis 2. Kedua-dua keadaan ini sering wujud bersama dan berkongsi faktor risiko yang sama seperti obesiti, gaya hidup yang tidak aktif dan tabiat pemakanan yang tidak baik. 

Hipertensi boleh menyebabkan rintangan insulin, menjejaskan fungsi saluran darah dan menjejaskan aliran darah ke organ penting, termasuk pankreas. Rintangan insulin juga boleh menyumbang kepada tekanan darah tinggi dengan mengganggu saluran darah dan keseimbangan cecair. 

Kajian menerangkan terdapat perkaitan yang kuat antara hipertensi dan diabetes jenis 2. Hipertensi adalah dua kali lebih kerap pada pesakit diabetes berbanding mereka yang tidak mempunyai diabetes. Pesakit dengan hipertensi selalunya menunjukkan ketahanan insulin dan berisiko lebih besar untuk menghidap diabetes berbanding individu normotensif. Individu normotensif adalah mereka yang mempunyai tahap tekanan darah yang sihat. 

15. Menghidap sindrom ovari polikistik (PCOS)

Sindrom Ovari Polikistik (PCOS) adalah gangguan hormon yang boleh dikaitkan dengan punca kencing manis tahap 2. Wanita dengan PCOS sering mengalami rintangan insulin, di mana sel mereka menjadi kurang responsif terhadap kesan insulin. Rintangan insulin ini boleh menyebabkan paras gula darah meningkat dan boleh menyebabkan kencing manis. 

Selain itu, PCOS sering dikaitkan dengan faktor risiko lain untuk diabetes seperti obesiti dan sindrom metabolik. Ketidakseimbangan hormon yang dilihat dalam PCOS, termasuk tahap androgen (hormon lelaki) yang tinggi dan kitaran haid yang tidak teratur boleh merumitkan lagi peraturan insulin.

Kajian mendapati diabetes jenis 2 berlaku lebih kerap pada wanita dengan PCOS. Gabungan hiperandrogenisme, perubahan haid dan ovulasi dan morfologi ovari polikistik dalam PCOS akan menyebabkan rintangan insulin dan meningkatkan risiko menghidap diabetes jenis 2.

Kesimpulan

Berikut adalah 15 punca kencing manis yang mungkin anda tidak sedari:

1. Rintangan insulin
2. Kerosakan pankreas
3. Tidak aktif secara fizikal
4. Mempunyai berat badan berlebihan atau obesiti
5. Mempunyai sejarah keluarga diabetes jenis 2
6. Mempunyai pra-diabetes
7. Faktor genetik
8. Faktor persekitaran
9. Faktor umur
10. Sistem imun yang terjejas
11. Virus menyerang imun sistem
12. Perubahan hormon ketika mengandung
13. Pernah menghidap diabetes semasa hamil
14. Mengalami darah tinggi
15. Menghidap sindrom ovari polikistik (PCOS)

Anda juga boleh baca tentang:

• Tanda kencing manis
• Simptom Kencing Manis
• Beras untuk kencing manis
• Makanan untuk pesakit kencing manis
• Petua hilangkan kencing manis
• Buah untuk kencing manis
• Minuman Yang Sesuai Untuk Pesakit Kencing Manis
• Roti untuk kencing manis
• Gula untuk kencing manis
• Kesan kencing manis
• Cara hilangkan kencing manis
• Sarapan Pagi Untuk Pesakit Kencing Manis